در طول نزدیک به یک دهه اخیر تولید نفت خام عربستان در حدود ۱۰ میلیون بشکه در روز ثابت مانده است. درحال حاضر این کشور هیچ گونه برنامه‌ای برای افزایش تولید ندارد و شرکت نفتی آرامکو به سمت سرمایه‌گذاری و توسعه صنایع پایین دستی نفت و گاز حرکت کرده است. عربستان سعودی در مواجهه با افزایش تقاضای داخلی برای بنزین و گازوئیل، موج جدیدی از سرمایه‌گذاری را برای نوسازی و بهینه سازی صنعت پالایش نفت در دستور کار قرار داده است.

در نیجریه از دهه‌های قبل، قوانین متعددی در راستای کاهش سوزاندن گازهای همراه، به طور ویژه در منطقه نفت خیز دلتای نیجر، وضع شده است. در عین حال این کشور در تحقق اهداف تعیین شده موفق نبوده است و درحال حاضر سالانه حدود ۷.۵ میلیارد مترمکعب گاز همراه که تقریبا معادل ۳۱۳ میلیون بشکه نفت است، در نیجریه سوزانده می‌شود. نیجریه پس از کشورهای روسیه، عراق، ایران، آمریکا و الجزایر، بالاترین میزان سوزاندن گازهای همراه در دنیا را از آن خود کرده است.

برای نقش‌آفرینی گروه‌های دوستی در دیپلماسی اقتصادی، ابتدا باید این باور به وجود آید که این گروه‌ها واجد صلاحیت و مسئولیت در ارتقای روابط با دیگر کشورها، خصوصا عراق هستند. «ریل گذاری» صحیح در مسیر توسعه روابط از طریق تصویب قوانین مورد نیاز و در ادامه «مطالبه گری و پیگیری» اجرای صحیح قوانین و رفع کاستی‌های موجود، ۲ اقدام کلیدی گروه دوستی پارلمانی در جهت کمک به دیپلماسی اقتصادی کشور است.

شورای دولتی چین به تازگی گزارشی تحت عنوان «مشارکت بین‌المللی توسعه‌ای چین در دوره جدید» منتشر کرده که به موجب آن، فعالیت‌های گذشته و آینده چین در راستای طرح راه ابریشم تبیین شده است. به موجب این گزارش تمرکز آینده چین مانند قبل بر همکاری بیشتر با کشورهای درحال توسعه یا به اصطلاح جنوب-جنوب استوار است و این کشور قصد دارد در عین نگاه به داخل در سال‌های آتی، همگرایی اقتصادی ایجاد شده با دیگر کشورها را توسعه دهد.

در برنامه رادیویی حدیث ایستادگی به اهمیت تقویت روابط اقتصادی و تجاری ایران و سوریه و به طور خاص لزوم احیای مسیر ریلی ایران تا مدیترانه تاکید شد. مهندس قاسمی وزیر نفت سابق، اتصال ایران به دریای مدیترانه از طریق مسیر ریلی ایران-عراق-سوریه را اولویتی راهبردی و مهم عنوان کرد. صمد محمدی کارشناس اقتصاد منطقه نیز با اشاره به حضور و نقش بی‌ثبات ساز آمریکا و کشورهای غربی در منطقه، به تغییر رویکرد یکباره این کشورها پس از کم‌رنگ شدن حضور داعش در سوریه با هدف حضور فعالانه در بازسازی این کشور پرداخت.

پارلمان عراق قانون شهرک‌های صنعتی را برای حمایت از جذب سرمایه گذار در شهرک‌های صنعتی استانی این کشور تصویب کرده است. هدف این قانون جذب سرمایه خارجی، توسعه و تأسیس ۱۸ شهرک صنعتی در تمامی استان‌های عراق، افزایش تولید داخلی و کاهش نرخ بیکاری است. قانون مذکور اگرچه تهدیدی بالقوه برای صادرات محصولات نهایی ایرانی به عراق محسوب می‌شود، اما فرصتی مغتنم برای سرمایه‌گذاری مشترک و صادرات خدمات فنی مهندسی است.

گروه‌های دوستی، نهادی در مجلس شورای اسلامی برای مدیریت زمینه‌های توسعه روابط خارجی و مهم‌ترین عنصر دیپلماسی پارلمانی هستند. این گروه‌ها می‌توانند نقشی موثر در توسعه روابط اقتصادی با برخی از کشورها، همچون عراق که دارای نظام پارلمانی است، ایفا کنند. اما عواملی از جمله ترکیب نامتناسب کشورها در گروه‌‌های دوستی، موجب محدودسازی فعالیت آن‌ها شده است و به نوعی یک مانع بر سر توسعه روابط پارلمانی با عراق محسوب می‌شود.

دولت چین قواعد جدیدی برای سرمایه‌گذاری خارجی وضع کرده است که به موجب آن، بررسی‌های مرتبط با امنیت ملی در تمام بخش‌های اقتصادی چین مجاز خواهد بود. چین معتقد است قانون اخیر به دنبال بسته شدن راه برای ورود سرمایه‌گذاران دیگر کشورها به چین نیست، بلکه به عکس، در راستای کنترل ریسک‌های امنیتی و آماده شدن برای دور جدیدی از اجرای سیاست «درهای باز» است. این امر در راستای تقویت کنترل روی ریسک‌های امنیتی و آماده شدن برای دور جدیدی از اجرای سیاست «درهای باز» است.

پنجمین پیش نشست از همایش «تجارت منطقه‌ای؛ اولویت راهبردی» یکشنبه ۵ بهمن ماه با موضوع «جایگاه افغانستان و پاکستان در نقشه تجارت منطقه‌ای کشور» با حضور صاحبنظران برگزار شد. در این نشست ضمن تاکید بر مزیت تمدنی و فرهنگی ایران در تجارت با افغانستان و پاکستان، برخی ظرفیت‌های مغفول در عرصه تجارت با این دو کشور مطرح شد. توسعه مسیرهای تجاری و روابط اقتصادی با افغانستان و پاکستان راه ورود محصولات ایرانی به آسیای میانه و دیگر کشورهای شرقی محسوب می‌شود.

وجود تنش‌‌های جدی در روابط چین و استرالیا اتفاق تازه‌ای است. وابستگی اقتصادی استرالیا به چین، باعث شکننده شدن این کشور در مقابل تحریم‌ها و بالا بردن تعرفه‌های گمرکی از سوی دولت چین شده است. امری که نگرانی مقامات استرالیا را به دنبال داشته و آن‌ها را به سمت کاهش وابستگی اقتصادی خود به چین سوق داده است.