صنایع و خدمات پیشرو در ایران و جهان در سطح کدهای دو رقمی ISIC
صنایع و خدمات پیشرو در ایران و جهان در سطح کدهای دو رقمی ISIC

به گزارش پگاه خبر؛کسب ‎و‎ کارهای پیشرو، کسب‎ و‎کارهایی هستند که به طور موثر نوآور و بهره‎ ور باشند و بتوانند دستاوردهای فناورانه جدید را جذب کنند. صنایع پیشرو در سطح ایران و جهان، صنایعی هستند که بر اساس سه شاخص سطح ارزش افزوده، نرخ رشد درآمد و نوآوری تکنولوژی باشند. همچنین، پنج سناریوی به […]

به گزارش پگاه خبر؛کسب ‎و‎ کارهای پیشرو، کسب‎ و‎کارهایی هستند که به طور موثر نوآور و بهره‎ ور باشند و بتوانند دستاوردهای فناورانه جدید را جذب کنند. صنایع پیشرو در سطح ایران و جهان، صنایعی هستند که بر اساس سه شاخص سطح ارزش افزوده، نرخ رشد درآمد و نوآوری تکنولوژی باشند. همچنین، پنج سناریوی به دست آمد که رشته فعالیت هایی به عنوان رشته فعالیت پیشرو در جهان انتخاب می ‎شود که حداقل در سه سناریو جزو صنایع برتر انتخاب شده باشد. برای بدست آوردن خدمات پیشرو در ایران و جهان، سه شاخص متوسط ارزش تولید، متوسط رشد تولید و سطح تکنولوژی محاسبه شدند. بر اساس نتایج بدست آمده رشته فعالیت‎ های عمده فروشی، خرده فروشی، تعمیر وسایل نقلیه و کالاها، ارتباطات، و غیره جزو رشته فعالیت های برتر محسوب می‎ شوند.

ضرورت و اهداف پژوهش

پیشرفت رو به جلوی علم و فناوری باعث خواهد شد صنایعی که در حال حاضر ناشناخته و غیر واقعی به نظر می ‎آیند به واقعیت تبدیل شده و از محبوبیت ویژه‎ ای در میان انسان‎ ها برخوردار شوند. شناسایی صنایعی که هنوز سهم بالایی از درآمد جهانی ندارند اما رشد درآمد فوق العاده ‎ای دارند و با توجه به پیشرفت‎ های علم و فناوری انتظار می‎ رود که از لحاظ فنی-مالی بیش‎ترین تقاضا برای خدمات و محصولات آن‎ها در آینده نه چندان دور فراهم شود، موضوعی ضروری است.

بخش پیشرو

در انتخاب زمینه مناسب سرمایه گذاری، علاوه بر کم نوسانی و پربازده بودن، آینده کسب ‎و کار نیز اهمیت دارد. شناخت جامع نسبت به ویژگی های اساسی کسب‎ و‎ کارهای مختلف، یکی از روش های پاسخ‎ گویی آینده آن‎هاست. بخش پیشرو به بخشی از اقتصاد گفته می ‎شود که علاوه بر جذب دستاوردهای فناورانه جدید و نوآور بودن، درآمد مناسبی داشته و از آینده مثبتی نیز برخوردار است. این صنایع دارای رقابت‎ پذیری قذرتمندی در بازارهای بین‎ المللی هستند و توانایی پاسخ‎گویی به رشد تقاضای داخلی و خارجی را نیز دارند. برای شناسایی صنایع و خدمات پیشرو، از کدهای دورقمی ISIC که بیانگر دسته ‎بندی کلی تمام رشته فعالیت ها است استفاده می شود. همچنین، برای این‎کار سه معیار در نظر گرفته می‎ شود:

  • پیشرو بودن از لحاظ فنی: این معیار بر اساس شاخص سطح تکنولوژی مورد استفاده در صنایع اندازه‎ گیری می‎ شود.

  • سهم درآمد(بخش اقتصادی): از آنجایی که تمامی صنایع نسبت به مقدار جهانی سنجیده می‎ شوند لذا از شاخص مقدار تولید صنایع استفاده می‎ شود.

  • نرخ رشد درآمد: این معیار با استفاده از شاخص نرخ رشد تولید سنجیده می ‎شود.

شناسایی صنایع پیشرو در جهان

برای شناسایی صنایع پیشرو در جهان، اطلاعات مربوط به ۲۳ رشته فعالیت صنعتی (کد ISIC دو رقمی) از ۳۱ کشور جهان طی دوره زمانی ۲۰۱۲-۲۰۱۴  جمع ‎آوری شده ‎است. برای ایجاد یک شاخص ترکیبی براساس مقادیر استاندارد شده سه شاخص مقدار ارزش افزوده، نرخ رشد درآمد و نوآوری تکنولوژیکی، پنج سناریو تعریف می‎ شود:

  • سناریوی اول: در این سناریو میانگین ساده سه شاخص نرمالایز شده محاسبه خواهد شد.

  • سناریوی دوم: در این سناریو به شاخص نوآوری تکنولوژیکی وزن ۰.۵ ، به شاخص نرخ رشد تولید کل وزن ۰.۳ و به شاخص متوسط سطح تولید کل وزن ۰.۲ داده خواهد شد.

  • سناریوی سوم: در این سناریو به شاخص نوآوری تکنولوژیکی وزن ۰.۵ ، به شاخص نرخ رشد تولید کل وزن ۰.۲۵ و به شاخص متوسط سطح تولید کل وزن ۰.۲۵ داده خواهد شد.

  • سناریوی چهارم: در این سناریو به شاخص نوآوری تکنولوژیکی وزن ۰.۲۵ ، به شاخص نرخ رشد تولید کل وزن ۰.۲۵ و به شاخص متوسط سطح تولید کل وزن ۰.۵ داده خواهد شد.

  • سناریوی پنجم: در این سناریو به شاخص نوآوری تکنولوژیکی وزن ۰.۲۵ ، به شاخص نرخ رشد تولید کل وزن ۰.۵ و به شاخص متوسط سطح تولید کل وزن ۰.۲۵ داده خواهد شد.

رشته فعالیت هایی به عنوان رشته فعالیت پیشرو در جهان انتخاب می‎ شود که حداقل در سه سناریو جزو صنایع برتر انتخاب شده باشد.

  • رشته فعالیتهایی که هم در جهان و هم در اقتصاد ایران جزو صنایع پیشرو هستند. شامل: تولید ابزار پزشکی و ابزار اپتیکی و ابزار دقیق و انواع ساعت، تولید رادیو و تلویزیون و دستگاه‎ ها و وسایل ارتباطی، تولید فلزات اساسی و…

  • رشته فعالیت هایی که در جهان جزو صنایع پیشرو هستند اما در اقتصاد ایران جزو صنایع پیشرو نیستند. شامل: تولید سایر وسایل حمل و نقل، تولید ماشین‎ آلات مولد و انتقال برق و…

  • رشته فعالیتهایی که در جهان جزو صنایع پیشرو نیستند اما در اقتصاد ایران جزو صنایع پیشرو هستند. شامل: هیچ یک از صنایع مورد بررسی در این گروه قرار نمی‎ گیرند.

  • رشته فعالیتهایی که هم در جهان و هم در اقتصاد ایران جزو صنایع پیشرو نیستند. شامل: انتشار و چاپ و تکثیر رسانه‎ های ضبط شده، بازیافت، تولید پوشاک و…

شناسایی خدمات پیشرو در جهان

به منظور شناسایی خدمات پیشرو در جهان، سه شاخص متوسط میزان تولید کل، نرخ رشد تولید کل و نوآوری تکنولوژیکی برای ۱۸ رشته فعالیت خدماتی بین ۱۵ کشور صنعتی محاسبه شده‎ اند.

محاسبه سطح تکنولوژی مورد استفاده

برای محاسبه سطح تکنولوژی مورد استفاده در رشته فعالیت های خدماتی از روش OECD  استفاده شده است. در این روش، ابتدا برای هر رشته فعالیت خدماتی کل هزینه تحقیق و توسعه، کل تولید و کل ارزش افزودهی ۱۵ کشور برشمرده شده در هر سال(۲۰۰۵ – ۲۰۱۱) محاسبه می‎ شود. سپس متوسط آن‎ ها طی دوره ۲۰۰۵ – ۲۰۱۱ محاسبه می‎ شود. در مرحله بعد سهم هزینه تحقیق و توسعه از کل تولید و سهم هزینه تحقیق و توسعه از کل ارزش افزوده محاسبه می‎ شود. بر این اساس، سطح تکنولوژی مورد استفاده به چهار گروه صنایع با سطح تکنولوژی بالا، متوسط به بالا، متوسط به پایین و پایین تقسیم ‎بندی می ‎شوند.

بین رشته فعالیت‎ ها فقط رشته فعالیت ارتباطات، مخابرات و اطلاعات را می‎ توان به عنوان رشته فعالیت با سطح تکنولوژی متوسط به بالا طبقه بندی کرد. سایر رشته فعالیت‎ ها در گروه سطح تکنولوژی پایین قرار می‎ گیرند.

رشته فعالیت‎ های خدماتی پیشرو در جهان

بر اساس نتایج رشته فعالیت‎ های عمده فروشی، خرده فروشی، تعمیر وسایل نقلیه و کالاها، ارتباطات، مخابرات و اطلاعات و آموزش، بهداشت و مددکاری اجتماعی دارای مقدار عددی شاخص پیشرو بودن بالای میانگین هستند.

رشته فعالیت‎ های خدماتی پیشرو در ایران

به منظور شناسایی رشته فعالیت‎های خدماتی پیشرو در ایران، سه شاخص متوسط ارزش تولید طی دوره ۱۳۹۰-۹۲ ، متوسط رشد تولید طی دوره ۱۳۹۰-۹۲ و سطح تکنولوژی مورد استفاده محاسبه شد.

بر اساس شاخص ها و نتایج بدست آمده برای اقتصاد ایران و جهان، رشته فعالیت‎های صنعتی به چهار دسته تقسیم شدند:

  • رشته فعالیتهایی که هم در جهان و هم در اقتصاد ایران پیشرو هستند. شامل: رشته فعالیت عمده فروشی، خرده فروشی، تعمیر وسایل نقلیه و کالاها و ارتباطات، مخابرات و اطلاعات

  • رشته فعالیتهایی که در جهان پیشرو هستند اما در اقتصاد ایران پیشرو نیستند. شامل: رشته فعالیت خدماتی واسطه ‎گری‎ های مالی و بیمه و آموزش، بهداشت و مددکاری اجتماعی

  • رشته فعالیت هایی که در جهان پیشرو نیستند اما در اقتصاد ایران پیشرو هستند. شامل: رشته فعالیت مستغلات، کرایه و خدمات کسب و کار

  • رشته فعالیت هایی که هم در جهان و هم در اقتصاد ایران پیشرو نیستند. شامل: رشته فعالیت اداره امور عمومی، دفاع و تامین اجتماعی و سایر خدمات عمومی، اجتماعی، شخصی و خانگی

پیشنهادات

لازم است که رشته فعالیت‎ هایی که هم در جهان پیشرو هستند و هم در ایران در مرکز توجه سیاستگذاران قرار بگیرد. در واقع این صنایع در آینده نزدیک و البته در صورت فراهم بودن بسترهای مورد نیاز، سودآورترین صنایع خواهند بود. در نتیجه سرمایه ‎گذاری در این صنایع مقرون به صرفه ‎تر خواهد بود. بنابراین پیشنهاد می‎شود در رشته فعالیت‎ های زیر سرمایه‎ گذاری انجام پذیرد:

  • صنایع: تولید ابزار پزشکی و ابزار اپتیکی و ابزار دقیق و ساعت های مچی و انواع دیگر ساعت، تولید رادیو و تلویزیون و دستگاه ها و وسایل ارتباطی، تولید فلزات اساسی و…

  • خدمات: عمده فروشی، خرده فروشی، تعمیر وسایل نقلیه و کالاها، ارتباطات، مخابرات و اطلاعات

جمع بندی

پیشرفت های علمی می تواند به صورت ناگهانی مشاغل و حرفه های موجود در جهان را تغییر داده و متحول

سازد. در نتیجه، شناسایی صنایعی که هنوز سهم بالایی از درآمد جهانی ندارند اما رشد درآمد فوق العاده ‎ای دارند، انتظار می رود که بیشترین تقاضا برای خدمات و محصولات آن‎ها در آینده نه چندان دور فراهم شود. بر این اساس نیاز است که صنایع و خدمات پیشرو در ایران و جهان شناخته شوند. از طرفی، اقتصاد مقاومتی و بخش ‎های پیشرو اقتصاد ارتباط متقابلی دارند. چنانچه انتخاب بخش پیشرو تحت تاثیر سیاست‎ های کلی اقتصاد مقاومتی خواهد بود و از سوی دیگر انتخاب صحیح بخش پیشرو و سرمایه‎ گذاری فعالانه در آن‎ ها سبب تقویت بنیه اقتصادی کشور و تحقق اقتصاد مقاومتی خواهد شد.

امیربهداد سلامی

انتهای پیام/