گذری بر مبارزات نظری و عملی آیت‌الله محی‌الدین حائری شیرازی / “محمدصادق” چرا در سال ۵۱ ممنوع‌المنبر شد؟
گذری بر مبارزات نظری و عملی آیت‌الله محی‌الدین حائری شیرازی / “محمدصادق” چرا در سال ۵۱ ممنوع‌المنبر شد؟

۲۹ آذرماه سالگرد رحلت آیت‌الله محی‌الدین حائری است که امسال سومین برنامه بزرگداشت وی در شیراز برگزار شد.

به گزارش پگاه خبر: پیامبر اکرم (ص) می‌فرمایند که مرگ عالم، رخنه‌اى است در اسلام که تا شب و روز در گردش است، هیچ چیز آن را نمى‌بندد. این سخن پیامبر (ص) را بارها شاهد بوده‌ایم و دیده‌ایم که عالمان بسیاری در روزگار ما با از این دنیا کوچ کردند و جای خالی‌شان همچنان خالی است.
آیت‌الله محی‌الدین حائری شیرازی نیز یکی از این عالمان است که در ۲۹ آذرماه ۱۳۹۶ رخت از این جهان برکشید و امسال نیز در سالگردشان مراسمی در شهر شیراز بر پا می‌شود.
مراسم بزرگداشت سومین سالگرد ارتحال این عالم ربانی با حضور آیت‌الله دژکام امام جمعه شیراز و آیت‌الله ملک حسینی و کامران باقری لنکرانی وزیر اسبق بهداشت برگزار می‌شود. برگزاری این مراسم امروز با رونمایی از مستند «با من» در مجموعه سینمایی هنر شهر آفتاب همراه است.
مرکز اسناد انقلاب اسلامی در گزارشی به نقش این عالم فقید در مبارزات انقلاب اسلامی پرداخته است.
شیخ‌ محی‌الدین (محمدصادق)‌ حائری‌ شیرازی‌ در سال‌ ۱۳۱۵‌ در یک‌ خانواده‌‌ مذهبی متولد شد. پدرش‌ مرحوم‌ شیخ‌ عبدالحسین‌ متولد کربلا بود که‌ پس‌ از اتمام‌ تحصیلاتش‌ به‌ ایران‌ بازگشت و‌ در شیراز ساکن‌ شد. محی‌الدین‌ از همان‌ اوان‌ کودکی‌ معارف‌ قرآنی‌ را در جمع‌ برادران‌ و خواهران‌ از پدرش‌ فراگرفت‌ و پس‌ از طی‌ دوران‌ ابتدایی‌ و دبیرستان‌ در شیراز دیپلم‌ گرفت‌. او در سال‌ ۱۳۳۵ وارد دانشگاه‌ تهران‌ شد، اما به‌ دلیل‌ مسائل‌ سیاسی‌ از ادامه‌‌ تحصیل‌ او در دانشگاه‌ تهران‌ ممانعت‌ به‌ عمل‌ آمد.
وقتی‌ از ادامه‌‌ تحصیل‌ در دانشگاه‌ تهران‌ ناامید شد به‌ شیراز بازگشت‌ و با مشورت‌ برادرش‌ صدرالدین‌ حائری‌، به‌ تحصیل‌ دروس‌ دینی‌ روی‌ آورد. او سپس‌ در مدرسه‌‌ «منصوریه‌»‌ شیراز و همچنین‌ «آقا باباخان»‌ به‌ تحصیل‌ علوم‌ حوزوی‌ پرداخت‌ و قسمتی‌ از سطح‌ را آموخت‌ و از محضر اساتید بزرگی‌ چون‌ شیخ‌ بهاءالدین‌ محلاتی‌ و حجت‌الاسلام‌ موحد بهره‌ برد. پس‌ از آن‌ برای‌ تکمیل‌ معلومات‌ خود عازم‌ قم‌ شد و در درس‌ امام‌ خمینی و آیت‌الله داماد حاضر شد و در بحث‌ قضا نیز در درس‌ آیت‌الله بروجردی‌ شرکت‌ کرد.
او در سلک‌ طلبگی‌ در جلسات‌ و مجالس‌ سیاسی‌ مسجد جامع‌ شیراز حضور به‌ هم‌ می‌رسانید که‌ اهداف‌ اغلب‌ سخنوران‌ آن‌ مجالس‌، پیشرفت‌ انقلاب‌ و تصمیم‌گیری‌ برای‌ تحریک‌ مردم‌ بود. با آغاز نهضت‌ اسلامی‌ امام‌ مبارزات‌ خود را علیه‌ رژیم‌ پهلوی‌ آغاز کرد. حضور جدی‌تر او در جریان‌ انقلاب‌ از خط‌ پاسخ‌ به‌ سؤالات‌ شروع‌ شد. مبارازت‌ او بر ضد رژیم‌ شاه‌ بیشتر از نوع‌ حرکت‌ فکری‌ بود، بنابراین‌ سعی می‌کرد ضمن‌ پاسخ‌ دادن‌ به‌ شبهات‌ موجود در زمینه‌های‌ مختلف‌، سخنرانی‌هایی‌ که‌ در مکان‌های مختلف‌ ایراد می‌شد نوار آن‌ را تهیه‌ و در اختیار مردم‌ قرار دهد. در سال‌ ۱۳۴۵ یک‌ نوار از قم‌ تهیه‌ کرده‌ بود که‌ مامورین‌ رژیم‌ آن‌ را پیدا کردند و به‌ خاطر آن‌ نوار مدتی‌ تحت‌ بازجویی قرار گرفت‌. مرکز فعالیت‌ آیت‌الله شیرازی‌ مسجدی به‌ نام‌ «شمشیرگرها» بود. او در سال‌ ۱۳۴۹ به‌ دلیل‌ مبارزات‌ سیاسی‌ مدت‌ سه‌ ماه‌ به‌ زندان‌ عادل‌‌آباد منتقل‌ شد.
در زندان‌ مهم‌ترین‌ اقدام‌ شیخ‌ محی‌الدین‌ مناظره‌‌ فکری با کمونیست‌ها بود و برای‌ هدایت‌ آنان‌ بسیار فعالیت‌ کرد اما وقتی‌ از برگرداندن‌ آن‌ها به‌ دین‌ اسلام‌ ناامید شد حتی‌ از دست‌ دادن‌ به‌ آن‌ها پرهیز می‌کرد؛ زیرا کمونیست‌ها را ناپاک‌ می‌دانست‌. او پس‌ از آزادی‌ از زندان‌ دست‌ از فعالیت‌ مبارزاتی‌ نکشید و علاوه‌ بر تدریس‌، جلسات‌ سخنرانی داشت‌ و عده‌ای از دانشجویان‌ و افراد جوان‌ را ارشاد می‌کرد.
آیت‌الله حائری‌ در سال‌ ۱۳۵۱ به‌ دلیل‌ فعالیت‌هایی مبارزاتی‌ ممنوع‌المنبر شد و مدتی‌ پس‌ از آن‌ به ‌علت‌ برگزاری‌ جلساتی‌ برای‌ ارشاد مردم‌ در خانه‌اش‌ رژیم‌ شاه‌ او را به‌ فومن‌ تبعید کرد. در زمان‌ تبعیدش‌ هم‌ از فعالیت‌ و روشن‌کردن‌ اذهان‌ عمومی‌ نسبت‌ به‌ اوضاع‌ جامعه‌ دست‌ برنداشت‌.
در سال‌های‌ ۱۳۵۴ تا ۱۳۵۶ بیشتر اقدامات‌ شیخ‌ محی‌الدین‌ همانند دیگر روحانیون‌ شیراز صرف‌ سازمان ‌دادن‌ مبارزات‌ مردمی و برملا کردن‌ ماهیت‌ رژیم‌ پهلوی‌ بود. در مراسمی‌ با حضور تمامی‌ روحانیان‌ شیراز از جمله‌ شیخ‌ محی‌الدین‌ حائری‌ در سال‌ ۱۳۵۶ به‌ مناسبت‌ درگذشت‌ فرزند امام‌ در مسجد نو شیراز برگزار شده‌ بود، مامورین‌ رژیم‌ مسجد را محاصره‌ کردند و مردم‌ شروع‌ به‌ شعار دادن‌ علیه‌ رژیم‌ کردند که‌ به‌ دستگیری‌ عده‌ای‌ منجر شد.
علاوه‌ بر آن‌، در جریان‌ حمله‌‌ رژیم‌ به‌ مسجد جامع‌ شیراز در ۱۹ مرداد ماه ۵۷ حضور داشت‌ و پس‌ از آن‌، اقدام‌ رژیم‌ در سرکوب‌ مبارزات‌ مردم‌ را مورد انتقاد قرار داد. بعد از پیروزی‌ انقلاب‌ اسلامی‌، فعالانه‌ در صحنه‌ بود و در اولین‌ دوره‌‌ انتخابات‌ مجلس‌ شورای اسلامی‌ از طرف‌ مردم‌ شیراز به‌ نمایندگی‌ برگزیده‌ شد. بعد از شهادت‌ آیت‌الله دستغیب‌  به‌ سمت‌ نمایندگی‌ حضرت‌ امام‌ و امام‌ جمعه‌ شیراز منصوب‌ شد.
علاوه‌ بر این‌، وی‌ سه‌ دوره‌ نماینده‌‌ مردم‌ شیراز در مجلس‌ خبرگان‌ رهبری بوده‌ است‌.
از آیت‌الله حائری‌ شیرازی آثاری‌ نیز به‌ طبع‌ رسیده‌ که‌ اهم‌ آن‌ها عبارت‌اند از: «الولایه‌، انسان‌ الهی‌، انسان‌شناسی، با علی‌ در صحرا، تمثیلات‌، سیری‌ در آفاق نور، در سایه‌سار وحی‌، راه‌ رشد، رمز دوام‌ پیوند (ازدواج‌ آسمانی‌ دو انسان‌)، رمز دوام پیوند (آداب‌ همسرداری‌).