سرطان یکی از علت های اصلی مرگ و میر در سراسر جهان است. با رشد سریع و پیری جمعیت، انتظار می رود بار جهانی سرطان تا سال ۲۰۴۰ میلادی، به ۲۹٫۵ میلیون مورد جدید سرطان و ۱۶٫۴ میلیون مرگ ناشی از سرطان برسد.
به گزارش پگاه خبر، با توجه به شواهد اخیر تغییرات ساده در سبک زندگی، مانند پیروی از یک رژیم غذایی سالم، میتواند از ۴۰ درصد همه سرطانها پیشگیری کند. شواهد رو به رشد حاکی از آن است که برخی عادات غذایی می تواند باعث افزایش یا کاهش خطر سرطان شود. در ادامه عوامل تغذیه ای موثر در افزایش یا کاهش خطر ابتلا به سرطان بررسی می شود.
عوامل تغذیه ای که باعث افزایش خطر ابتلا به سرطان می شود:
قند و کربوهیدرات تصفیه شده: محققان دریافته اند که رژیم غذایی که باعث افزایش سطح گلوکز خون (قند خون) میشود با افزایش خطر ابتلا به سرطانهای مختلف از جمله سرطان معده، سینه و روده بزرگ مرتبط است. همچنین مصرف زیاد قند، شکر و محصولات دارای قند افزوده مانند نوشابه، دلستر، نوشیدنی های انرژی زا خطر ابتلا به سرطان پانکراس را افزایش می دهد.
گوشت های فرآوری شده: آژانس بینالمللی تحقیقات سرطان (IARC) ، گوشت فرآوریشده را سرطانزا میداند. گوشت فرآوری شده به گوشتی اطلاق می شود که با نمک سود کردن، دودی کردن و اضافه کردن مواد نگهدارنده تهیه می شود، مانند سوسیس، کالباس و کوکتل. متاآنالیزی که در سال ۲۰۲۱ میلادی انجام شد، نشان داد که مصرف گوشت قرمز فرآوری شده به طور قابل توجهی با افزایش خطر سرطان سینه، دستگاه گوارش و ریه مرتبط است.
نمک و غذاهای شور: مطالعات متعددی ارتباط بین مصرف زیاد نمک و عفونتهای هلیکوباکتر پیلوری را به عنوان عامل ایجاد صدمه به مخاط معده، افزایش ترشح اسید معده و سرطان معده نشان داده است. نتایج تحقیقات نشان می دهد که ریسک سرطان معده در افرادی که به طور مداوم از نمکدان در سر سفره استفاده می کنند و یا غذاهای شور بیشتری مصرف می کنند به طور قابل توجهی نسبت به سایر افراد بیشتر است.
اسید های چرب ترانس: اسیدهای چرب ترانس در اثر هیدورژنه کردن روغنهای مایع به روغن جامد ایجاد میشود. این اسید های چرب در انواع مارگارین (کره گیاهی)، روغن نباتی، برخی از روغن های نیمه جامد، پنیر پیتزا تاپینگ، فست فودها و انواع شیرینی های تهیه شده در شیرینی فروشی ها وجود دارد. علاوه بر آن، گرم کردن مجدد غذاهای سرخ شده، سبب افزایش میزان اسید های چرب ترانس در ماده غذایی می شود. مصرف مقادیر بالای اسید های چرب ترانس با افزایش ریسک سرطان پروستات و روده بزرگ در ارتباط است.
ترکیبات هتروسیکلیک در غذاهای کبابی: آمین های هتروسیکلیک (HCAs) و هیدروکربن های آروماتیک چند حلقه ای (PAHs) مواد شیمیایی است که هنگام پختن گوشت از جمله گوشت گاو، ماهی و مرغ در دمای بالا مانند سرخ کردن و یا کباب کردن مستقیم گوشت روی شعله ایجاد می شود. این ترکیبات با افزایش ریسک ابتلا به بسیاری از سرطان ها به ویژه سرطان کولون مرتبط است. در بخش دوم این مطلب، عوامل موثر در کاهش خطر ابتلا به سرطان ها را دنبال می کنیم.
دکتر «سیده پریسا موسویان»، کارشناس گروه بهبود تغذیه جامعه معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی شیراز