ناکارآمدی نظام پولی جهانی که برخاسته از اثرگذاری و دخالت آمریکا در آن است، زمینهساز ایجاد بحرانهای مالی بینالمللی در سالهای اخیر بوده است. دولتها میتوانند با کاهش سهم دلار در صندوق ذخایر ارزی خود و همچنین استفاده از سازوکارهای غیردلاری در تجارت خارجی، اقتصاد داخلی خود را از اثرات نامطلوب وابستگی به نظام دلاری حاکم بر جهان مصون بدارند.
راهکار اجرایی کشورها در کاهش وابستگی به نظام دلاری
یکی از راههای عملیاتی که میتواند زمینهساز اصلاح اساسی نظام پولی بینالمللی شود، اقدامات یکجانبه کشورها در کاهش وابستگی خود به دلار است. کشورهای آسیای شرقی و کشورهای صادرکننده نفت از جمله ایران، میتوانند با ابتکار عمل خود، به طور محسوس و قابل توجهی، وابستگی به دلار را کاهش دهند. اولین گام در این مسیر، آن است که این کشورها میتوانند با فروش داراییهای دلاری، سهم دلار را در صندوق ذخایر ارزی خود به حداقل برسانند.
گام مهم دیگر، استفاده از ارزهای ملی و یا سبدهای ارزی جهت تسویه معاملات فرامرزی خود در تجارت بین الملل است. در یک اقدام دیگر، کشورها میتوانند، از سایر ارزهای رایج، یا یک سبد ارزی، جهت قیمتگذاری کالاها و محصولات خدماتی خود استفاده کنند؛ و در نهایت، دولتها میتوانند، مدل رشد اقتصادی خود را از اقتصاد مبتنی بر صادرات محصولاتی همچون نفت، به اقتصاد تقاضا محور داخلی، تغییردهند.
اثرات ویرانگر اقدامات ضددلاری کشورها بر اقتصاد آمریکا
چنانچه کشورهای صادرکننده نفت و یا کشورهای شرق آسیا که سهمی ویژه در تجارت جهانی دارند، چنین تعدیلاتی را برای اصلاح نظام پولی جهانی انجام دهند، اقتصاد ایالات متحده با مشکلات اقتصادی بزرگی مواجه خواهد شد؛ چراکه فروش جمعی داراییهای دلاری صرفا توسط معدود کشورهای صادر کننده نفت و یا کشورهای همسو مانند دولتهای شرق آسیا، به کاهش شدید ارزش دلار و افت قیمت اوراق قرضه ایالات متحده آمریکا منجر میشود.
این اقدام همچنین میتواند به افزایش شدید نرخ بهره در ایالات متحده آمریکا منجر شود که به نوبه خود ضربهای شدید به تامین مالی فعالیتهای تولیدی در آمریکا و به ویژه تامین کسری بودجه از سوی دولت این کشور محسوب میشود.
اراده جمعی کشورها تنها راه اصلاح نظام پولی جهانی
دلار به عنوان یک واحد پول جهان شمول، به مهمترین وسیله قدرت اقتصادی آمریکا تبدیل شده است و منافع ملی ایالات متحده را در همه ابعاد تأمین میکند. همچنین کشورها با در در اختیار داشتن مقدار زیادی از داراییهای دلاری، تا حد زیادی به گروگان ایالات متحده آمریکا در آمدهاند. بنابراین، ایالات متحده همه چیز را برای محافظت از موقعیت خود و سیستم پولی امروزی مبتنی بر دلار انجام خواهد داد.
فروش داراییهای دلاری و کاهش سهم دلار در صندوق ذخایر ارزی کشورها، نهتنها کشورها را از اسارت آمریکا آزاد میکند، بلکه یک هشدار و زنگ خطر جدی برای اقتصاد این کشور محسوب میشود. هرچند هیچ کشوری نمیتواند به تنهایی موقعیت ایالات متحده و دلار را به چالش بکشد.
در عین حال اکنون بیش از هر زمان دیگری، تقویت همکاریهای اقتصادی، مالی و پولی منطقهای کشورها، میتواند دالان ورود به یک نظام پولی جدید بدون اتکا به یک ارز واحد را تشکیل دهد. رویکردی عملی که در کوتاه مدت، باعث ایجاد نظام پولی یکپارچه در سطح جهان خواهد شد و در اندک زمانی به سلطه سیاسی و اقتصادی آمریکا بر جهان پایان میدهد.
انتهای پیام/