بررسی یک روایت انسانی از ماجرای متهم دادگاه میکونوس
بررسی یک روایت انسانی از ماجرای متهم دادگاه میکونوس

نشست “بررسی ابعاد سیاسی و حقوقی دادگاه میکونوس” و نقد و بررسی کتاب “نقاشی قهوه‌خانه”‌ اثر برگزیده جایزه ادبی جلال آل احمد در سال ۱۳۹۸، با حضور نویسنده و راوی کتاب و دو چهره دانشگاهی مورد نقد و بررسی قرار گرفت. به گزارش روابط عمومی حوزه هنری استان فارس، این نشست که محصول همکاری مشترک […]


نشست “بررسی ابعاد سیاسی و حقوقی دادگاه میکونوس” و نقد و بررسی کتاب “نقاشی قهوه‌خانه”‌ اثر برگزیده جایزه ادبی جلال آل احمد در سال ۱۳۹۸، با حضور نویسنده و راوی کتاب و دو چهره دانشگاهی مورد نقد و بررسی قرار گرفت.

به گزارش روابط عمومی حوزه هنری استان فارس، این نشست که محصول همکاری مشترک واحد آموزش و پژوهش این مرکز و دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه شیراز بود در سالن اجتماعات این دانشکده برگزار شد و حضور انبوه دانشجویانی که تا انتهای جلسه بحث را ایستاده دنبال می کردند نشان دهنده اهمیت ماجرا برای دانشجویان بود.

کاظم دارابی متهم پرونده میکونوس در آلمان که اصالتا اهل کازرون فارس است و پس از مدتها به زادگاه خویش آمده بود در بخش هایی با بغض در گلو سوگند خورد که ریالی از نظام جمهوری اسلامی دریافت نکرده و حاضر نیست چیزی بگیرد.

دکتر محسن کاظمی نویسنده کتاب برگزیده جایزه جلال آل احمد ۱۳۹۸ از عمر ده ساله ای که پای کتاب گذاشته گفت و دارابی را پنجمین قربانی میکونوس خواند. وی از همان ابتدا آب پاکی را روی دست مخاطبان ریخت و گفت اتفاق میکونوس را تروریستی می دانم و با آن به شدت مخالفم.

دکتر ابراهیم عباسی رییس دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه شیراز با مهارت مثال زدنی و صداقت جلسه را اداره کرد و جمعبندی بحث با دکتر داوود ضامنی معاون فرهنگی امور استان های حوزه هنری بود که موقعیت را موقعیت جنگ روایت ها خواند و گفت روایت کاظمی از خاطرات دارابی یک روایت انسانی از ماجراست

کتاب نقاشی قهوه‌خانه، نخستین اثر ایرانی به‌ شمار می‌رود که درقالب تاریخ شفاهی از دید متهم اصلی واقعه میکونوس و روال دادرسی و دادگاه این حادثه نگاشته و منتشر شده است.

* ضامنی: ما درگیر جنگ روایت ها هستیم!

دکتر داوود ضامنی معاون فرهنگی امور استان های حوزه هنری در بخشی از این نشست اظهار داشت:ما درگیر جنگ روایت ها هستیم! به تعبیر لیوتار نمی توانیم هیچ فراروایتی را ارائه دهیم. اما آن روایتی می تواند هژمونیک شود که دال های به هم پیوسته ای داشته باشد.

وی افزود:درباره پرونده میکونوس، چه در ایران و چه خارج از کشور، روایت های سیاسی حقوقی اطلاعاتی و امنیتی فراوانی کار شده اما کاری که دکتر محسن کاظمی انجام داد یک روایت انسانی است.

ضامنی با طرح این پرسش که چرا عنوان نقاشی قهوه خانه برای کتاب انتخاب شد اظهار داشت: علت این است که نویسنده در این کتاب می خواهد بگوید کاظم دارابی هم در حال بیان روایت خویش در کنار روایت های دیگر است.

وی با بیان این مساله که نویسنده قضاوت را به عهده مخاطب می گذارد  گفت: اگر شما دوست دارید همچنان در یک گفتمان امنیتی به موضوع پرونده میکونوس نگاه کنید، اشکال ندارد به شرط آنکه اسناد و شواهد و مدارک و  مستندات کافی وجود داشته باشد.

معاون فرهنگی امور استان های حوزه هنری ادامه داد: کاظمی یک روایت انسانی را بیان می کند و نام آن را نقاشی می گذارد و استفاده اش از استعاره ها هوشمندانه است از عبارت پالت استفاده می کند. یعنی رنگ می زند و روایت خود را بیان می کند.

وی تصریح کرد: نویسنده می گویدشما بخوانید و براساس مجموعه دال هایی که کنار هم گذاشته شده، اسنادی که از دادگاه آلمان گرفته شده مجموعه مصاحبه ها و اسناد قضاوت کنید.

ضامنی افزود: فرصت نشد همه سندها ارائه شود و ای کاش ما مجموعه اسنادی که در پژوهش و تحقیق این کتاب از آنها استفاده شده، در اختیار مخاطبان قرار می گرفت و اگر امکان داشت همه این اسناد در اینجا به نمایش گذاشته شود چیزی حدود صدمتر فضا برای نمایش لازم داشت.

وی با بیان این مساله که معتقدم این کتاب ارزش خواندن دارد گفت: کتاب ارزش دارد شما از ابعاد حقوقی و سیاسی و انسانی و حتا هنری هم به این موضوع بنگرید.

معاون فرهنگی امور استان های حوزه هنری در پایان سخنان خویش گفت:نویسنده علاوه بر این کتاب در حال نگارش رمانی بر اساس این کتاب نیز هست که تقریبا کار نگارش آن تمام شده و شاید مخاطب با آن راحت تر ارتباط برقرار کند. اما این کتاب در واقع مبتنی بر داده های متقنی نوشته شده که قرائت را بر عهده خواننده می گذارد

* دارابی: دادگاه میکونوس، یک طرفه قضاوت کرد

کاظم دارابی متهم پرونده میکونوس که در این نشست حضور داشت نیز اظهار داشت: ۱۵ سال و ۶۴ روز بدون اثبات جرم و به دلیل مسائل سیاسی که ضد انقلاب و معارضین نظام مطرح کرده بودند، در زندان ماندم.

وی افزود:این در حالی است که به عنوان یک ایرانی در آلمان مشغول تحصیل بودم، اما آنها مرا به عنوان عضویت در سپاه قدس، عضویت در وزارت اطلاعات، عضویت در حزب‌الله لبنان و بسیج دانشجویی متهم کرده و بر این اساس، حکم بازداشتم را صادر کردند.

دارابی ادامه داد:دادگاه میکونوس به‌ صورت یک طرفه قضاوت کرد و با محکومیت شخص من، خواستار محکومیت نظام جمهوری اسلامی بود و با آنکه سیستم قضایی آلمان بسیار با دقت است و به همین سبب کُند است، نتوانست در مورد پرونده میکونوس با قضاوت صحیح تصمیم‌گیری کند.

وی گفت: افتخار می کنم که طرفدار نظام جمهوری اسلامی هستم. اگر عضو سپاه، یا وزارت اطلاعات بودم به آن افتخار می کردمو می گفتم علی الخصوص اگر عضو حزب الله لبنان بودم با افتخار آن را بیان می کردم زیرا همین الان نیز حزب الله لبنان را بسیار دوست دارم.

دارابی با بغض اظهار داشت: با این همه من ریالی از نظام جمهوری اسلامی نگرفتم. قبل از دستگیری در آلمان کارگاه داشتم و همراه با شریکم ماهیانه سی هزار مارک خالص سود داشتم یعنی در مثل پول چاپ می کردم، پول وکیلم را هم تا وقتی که داشتم خودم دادم و پس از آن دولت آلمان به عنوان وکیل تسخیری هزینه ها را داد.

وی گفت: همه درس هایم را در مقطع لیسانس راه و ساختمان گذرانده بودم و فقط پایان نامه ام مانده بود که دستگیر شدم پس از بازگشتهم وزارت علوم ایران به من فوق دیپلم داد! در دولت قبل حتی به من پیشنهاد استانداری دادند اما نپذیرفتم چرا که اهل چپ و راست بودن و جناح های سیاسی نیستم.

* کاظمی: هدف کتاب نقاشی قهوه‌خانه، رفع خشونت از جهان است

دکتر محسن کاظمی نویسنده کتاب “نقاشی قهوه‌خانه” نیز در این نشست اظهار داشت: میکونوس تنها چهار نفر را به قتل نرساند، بلکه یکی از قربانیان این حادثه کاظم دارابی بود اما او نه با گلوله، بلکه با کلمات و فعالیت‌های رسانه‌ای ترور شد.

وی تصریح کرد: دارابی، به‌ عنوان مهم‌ترین و اصلی‌ترین مظنون این پرونده در سال ۱۳۸۶ از زندان رها شد، او درواقع آزاد نشد، بلکه از نظر آلمان همچنان محکوم به‌ شمار می‌رود.

محسن کاظمی با بیان اینکه ایران تا زمان انتشار این کتاب در قبال این واقعه سکوت کرده بود، افزود: کتاب “نقاشی قهوه‌خانه” برای نخستین بار در بهمن ۱۳۹۷ روانه بازار شد و هدفش رفع خشونت از جهان و حل مشکلات از طریق گفت‌ و گو است.

این نویسنده، مهمترین پرسش را در این پژوهش، بررسی نسبت جمهوری اسلامی ایران با واقعه میکونوس خواند و قضاوت در باره این اتفاق را بر عهده خوانندگان دانست.

وی اضافه کرد: جریان اپوزوسیون به دادگاه میکونوس ورود کرد و کوشید پای ایران را به این ماجرا باز کند و با آنکه اپوزوسیون در درون خود مناقشاتی دارند، میکونوس از نادرترین موضوع‌هایی است که همگی در باره آن وفاق دارند.

کاظمی، سردسته سازماندهی این گروه‌های برانداز را منافقین اعلام و بیان کرد: این سازمان با در اختیار گرفتن رسانه‌های غربی حتی تا امروز درباره این حادثه تروریستی علیه ایران فضاسازی می‌کند.

وی افزود: آنها ابوالحسن بنی‌صدر را وارد دادگاه میکونوس کردند و او علیه نظام جمهوری اسلامی شهادت داد ، بنی‌صدر از فردی به نام ابوالقاسم مصباحی نام برد که دارای پرونده‌های تخلف مالی بسیار و از کشور فرار کرده بود.

نویسنده برگزیده جایزه جلال آل احمد ۱۳۹۸ ادامه داد: چنین شخصی به‌ عنوان فردی مطلع، وارد این دادگاه شد و از شورایی با حضور مسوولین ارشد نظام برای صدور مجوز عملیات‌های تروریستی خارج از کشور خبر داد

نویسنده کتاب “نقاشی قهوه‌خانه” اظهار داشت: با حضور مصباحی در دادگاه، ایران به صورت کامل وارد این مساله شد با این حال، حق تبرئه خود از اتهامات از ایران سلب شد.

کاظمی عنوان کرد: بسیاری از موضوع‌های محرمانه دادگاه میکونوس، در روزنامه‌های آلمانی مطرح و این حرکت به صورتی کاملا سازمان یافته هدایت می‌شد و در نهایت حکم دادگاه در قالب ۴۰۰ صفحه که یک سال و نیم نگارش آن به طول انجامید، علیه ایران صادر شد.

* عباسی: ماجرای میکونوس در داخل ایران طنین کمی داشت

دکتر ابراهیم عباسی رییس دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه شیراز نیز در این نشست تاریخ شفاهی را بخش عمده‌ای از منابع علوم سیاسی و حقوق خواند و اظهار داشت: بررسی ماجرای میکونوس یکی از رویدادهای مهم در عرصه‌ روابط بین‌الملل ایران است.

وی افزود: در عین حال، ماجرای میکونوس در داخل کشور طنین کمی داشته اما در خارج بسیار به آن پرداخته‌اند و پایان‌نامه‌های متنوعی نیز در پیوند با این موضوع نگاشته شده است.

رییس دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه شیراز ، با بیان اینکه آنچه در دادگاه میکونوس روی داد، به سردستگی گروه‌های مخالف (اپوزیسیون) خارج از کشور بود، بیان داشت: این گروه‌ها همچنان علیه وحدت ملی اقدام می‌کنند و بدون حضور هیچ شخصیت برجسته‌ای، سعی در ایجاد هجمه علیه ایران دارند.

* بلوغ یک نسل تازه

نشست “بررسی ابعاد سیاسی و حقوقی دادگاه میکونوس” و نقد و بررسی کتاب “نقاشی قهوه‌خانه”‌  فارغ از همه فراز و فرودهایش و نظرات متضادی که در قالب سوالات دانشجویان و حضار بیان شد یک دستاورد مهم داشت.

این نشست نشان داد نسل جدید دانشجویان حوزه علوم سیاسی و حقوق با سعه صدر پای صحبت های یک متهم پرونده ای در حد و اندازه میکونوس می نشینند و جایی که  یکی از دانشجویان سعی می کند بحث را جناحی کرده و با اطلاعات شبه ژورنالیستی آن را به حاشیه ببرد خود اجازه نمی دهند بحث منحرف شود و شان علمی جلسه را حفظ می کنند.

غلبه شان علمی و پژوهشی بر حواشی در جلسه اثبات کرد اگر نهادهای انقلابی همچون حوزه هنری و نهادی اصیل و ریشه دار و آکادمیک همچون دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه شیراز کنار هم قرار بگیرند می توان به رویدادهایی بزرگ و جدی در شیراز جنت طراز امید بست

علی ایحال این جلسه برگ تازه ای بر آموخته های ذهنی نسلی زد که فقط در سایت ها و رسانه ها خوانده و شنیده اند در بیست و ششم شهریور سال ۱۳۷۱ تیمی تروریستی وارد رستوران میکونوس در آلمان شدند و ۹ نفر را که غالبا عضو حزب دموکرات کردستان ایران بودند، هدف قرار دادند و چهار نفر از جمله رهبر حزب کشته شدند.

آنها از نزدیک با کاظم دارابی سخن گفتند، دانشجو و تاجر ایرانی مقیم آلمان که به عنوان متهم اصلی یکی از جنجالی‌ترین پرونده‌های تاریخ قضایی آلمان محاکمه شد. و پس از سه سال و نیم طی کردن روند دادگاه محکوم به حبس ابد شد.

گرچه ایران، مسوولیت حادثه میکونوس را نپذیرفت اما این مساله باعث ایجاد بحرانی میان ایران و کشورهای اروپایی شد. کاظم دارابی در نهایت پس از ۱۵‌سال در بیستم آذر ‌سال ۱۳۸۶ بی‌گناه شناخته شد و پس از آزادی بلافاصله از آلمان اخراج شد.

“نقاشی قهوه‌خانه” اثر محوری این نشست نوشته محسن کاظمی کتاب خاطرات کاظم دارابی است.