بختگان؛بخت ایران است،بیاییم حفظ واحیا یش کنیم

به گزارش پگاه خبر؛دکتر محمد درویش، فعال محیط زیست و پژوهشگرحوزه تالاب شناسی وکویرشناسی درسفربه استان فارس وبازدیدسه روزه از جنگلها، تالابها و منابع طبیعی  شهرستان ارسنجان که به دعوت انجمن دوستداران میراث فرهنگی وتشکلهای زیست محیطی این شهرستان انجام گرفت،بختگان رابخت ایران دانسته وتلاش برای نجات واحیای تالاب بین المللی طشک وبختگان و چشمه گُمبان ارسنجان راوظیفه ای ملی وهمگانی دانست.

این چهره نامدارحفاظت ازمنابع طبیعی، جنگلهاوتالابهاکه به همراه هیاتی ازباستان شناسان،کویرنوردان وکارشناسان محیط زیست،منابع طبیعی،مدیران وفعالان زیست محیطی ازمناطق گوناگون ارسنجان ازجمله مراکزبوم گردی،چشمه ها،قنوات و تالابهای این شهرستان بازدیدنمودنداظهارداشت: اشتباه بزرگ مردم و بعضامسئولان درصدور مجوزهای ساخت و سازبی رویه وخارج ازقانون ومقررات زیست محیطی بربسترو حریم رودها و، تالابهاودریاچه هاواستحصال بی حساب وکتاب آبهاازسفره های زیرزمینی نزدیک یادرمسیرتالابهاست.

*حفظ واحیای چشمه های گمبان ارسنجان نقش مهمی در اکوسیستم طبیعی تالاب بختگان دارد

وی بیان کرد: بسیاری ازتلمبه خانه هایی که در حاشیه تالاب و سد تاریخی گمبان وچشمه های مهم آبی درشرق آبادارسنجان راکه دیدم وشست وشوی لباسها وفرش وماشین و…در اینجاراکه مشاهده کردم خیلی متاسف شدم. اینگونه اقدامات باعث ازبین رفتن زیبایی های تالاب واکوسیستم حیاتی چنین چشمه های چندهزارساله میشود امیدوارم اینگونه اقدامات درسی برای مدیران حوزه زمین،آب، کشاورزی،محیط زیست و منابع طبیعی ،بخشداری هاوفرمانداری هاونهادهای ذیربط در کشور وازجمله درارسنجان فارس شود که تحت هیچ شرایطی و به هیچ قیمتی اجازه تجاوز به عرصه های ارزشمندرودهاورودخانه ها،تالابها و دریاچه هاوچشمه هاوقنوات  را ندهند.

محمد درویش  بااشاره به کاهش بارندگیهای اخیردرکشوروبویژه دراستان فارس وشهر ستان ارسنجان درسال زراعی جاری و کاهش شدیدمنابع آبی وبروزمشکلات عدیده زیست محیطی در نتیجه این کم بارانی هاگفت:نمی توانیم براساس بارش مطلوب یک سال برای احیای تالابهایمان درسالهای بعد دلخوش باشیم زیرا نیازتالابی مثل بختگان بااین بارندگیهادریکی دوسال تامین نمیشود.باید تمام هم وغم خودرابرمدیریت همین مقدارآب وجلو گیری ازکشت محصولات غرق آبی نظیربرنج وسیفی جات بگذاریم وازایجاد هرگونه مزاحمت هاومحدودیت هادررسیدن اب موردنیازتالاب بختگان بپرهیزیم.

وی درادامه افزود:بایک سال پربارش هم نمیتوان امیدبه احیای تالاب زیبای بختگان داشت.زمانی می توانیم بگوییم وارد دوره ترسالی شده ایم که دستکم ۴ تا ۵ سال بیشتر از میانگین ریزش آسمانی داشته باشیم و بارندگیهای اوایل امسال مرتب تکرار شود، که برابرتجربه سالیان اخیراین اتفاق بسیار بعید بوده و هیچ وقت چنین چیزی درفارس و ارسنجان اتفاق نیفتاده وسابقه نداشته است.

*خشکسالیهاباعث ایجادچشمه های تولید گرد و خاک میشود

این فعال نامداردرحوزه محیط زیست وکویرشناسی خاطر نشان کرد: بارندگی های پی درپی،تالاب ها رادوباره احیامیکند.مانیاز داریم به اینکه در ایران تالابهایی مثل جازمور یان،گاوخونی، یا کافتر وارژن، بختگان و پریشان درفارس، دریاچه مه آلود، هورالعظیم، شادگان، بام دژ و میانگراو… همه وضعیت خوبی پیدا کنند وحقابه انها داده شودتا گیاهان رشدوپرندگان به این تالابهابیایندکه اگرچنین بشودنوید بخش این است که از بسیاری کانونهای بحرانی فرسایش بادی و چشمه های تولید گرد و خاک دورخواهیم شد.آن وقت است که می توانیم خیالمان راحت باشد که امسال میزان گرد و غبار کاهش می یابد و برای طبعیت شرایط خوبی است.

درویش گفت:اگرحال تالابی ارزشمندمثل بختگان درارسنجان خوب شودبه بهبود اکوسیستم های طبیعی منطقه هم کمک می کند.در طبیعت آبی هدر نمی رود و اتفاقاً این ما هستیم که با محفوظ کردن آبها در مخازن روی سطحی، مجال بیشتری فراهم می کنیم تا این آب تبخیر و از دسترس خارج شود.

*ازهرکوششی برای حفظ ابهای موجوددریغ نکنیم

وی باانتقادازتوسعه بی رویه باغشهرهادر استان فارس وساخت مخازن بسیارابی در استانی که کم اب است گفت:واقعا کدام عقل سلیمی برای گرم کردن خودبه جای استفاده ازسوخت گازو…، اسکناسهایش را به شومینه میریزد؟!مامتاسفانه باٱبهایمان داریم این کاررا میکنیم وبرای تولیدیک کیلوبرنج یاگندم صد هالیتراب رادراین اوضاع بی ابی هابه هدر میدهیم. در ساخت مخزن اب  زیاده روی کرده ایم به خاطر اینکه کل نیاز آب شرب ایرانیان حدود ۸ میلیارد متر مکعب در سال است و اگر بخواهید سه یا چهار برابر را در سدها ذخیره کنید می شود ۳۰ تا ۳۲ میلیارد متر مکعب، اما درحال حاضر بیش از ۵۰ میلیارد متر مکعب از مخازن ما بهره برداری شده و تا ۸۰میلیارد متر مکعب هم داریم اضافه می کنیم، اگر قراربر این است که ما باید با سدسازی جلوی سیل را بگیریم، سیلی که در سالهای اخیردرچرخه اتفاق افتاده دور برگشت آن هزار ساله بوده، یعنی ما باید برای استانی مثل خوزستان بین ۸۰ تا ۱۰۰ میلیارد متر مکعب مخزن بسازیم که بتوانیم در برابر سیل های با دور و برگشت هزار ساله هم آمادگی داشته باشیم، این اصلاً خردمندانه و اقتصادی نیست که این همه سرمایه کشور را هدر دهیم که قرار است روزی در فلان منطقه سیلی اتفاق افتد و این آب راسدی ذخیره کند، حال انکه در سایر ایام سال این آب هدر می رود یا تبخیر می شود یا اینکه این سدها عملاً بلااستفاه می مانند چون آبی در آنها ذخیره نمی شود.زیرابارانی نمیباردکه ابی ذخیره شود. سال گذشته بیش از نیمی از ظرفیت سدهای ما خالی بود.باید شرایطی فراهم کرد که تلفات آب های ما کم شود، یعنی رودخانه ها را لایروبی کنند، به حریم بستر سیلابی رودخانه ها تجاوز نکنند، سیستم های پایش و هشدار را قوی تر کنند، پوشش های گیاهی و جنگلی را تقویت کنند، چرای دام درمسیرتالابهاورودهاو…را کاهش دهند تابه این ترتیب قدرت خورندگی سیلاب هاهم کاهش پیدا کند.

*ازابزارهنروقلم به نفع محیط زیست پیرامونی خود بهره ببریم

درویش تصریح کرد:ما ۳۰ درصد جنگلها را فقط دردودهه اخیراز دست داده ایم، در فصول یاسالیانی هم که بارندگی اتفاق افتاده، وضع به نحوی بوده که پوشش گیاهی لازم برمسیرسیلابهانبوده و در نتیجه با خود، خاک زیادی را شسته و کاری نمیتوانسته ایم درمهارسیل انجام دهیم ، ما سیلاب با آب زلال نداریم، سیل همیشه گل آلود است، اما اینکه گمان می کنید آب هدر رفته، تصوری اشتباه  است که اگرسدی مثل تنگ سرخ درفارس افتتاح شودمشکل کمبوداب درفارس حل میشوددرحالیکه باحفظ تالابها ومدیریت مصرف اب وپیش بینی وپیشگیری ازبروز سیلابهاست که اکوسیستم طبیعی فارس احیا میشود، پرندگان بازمیگردند،  تالابهارونق پیدا میکنند، تعادل اقلیمی برقرار میشود، تفاوت دمای شب و روز کاهش می یابد، نیاز اقلام زراعی به آب کاهش پیدا می کند و در نهایت آب موردنیازواردتالابی مثل بختگان وگمبان می شود که می تواند خوراک خوبی برای گیاهان و موجودات زنده این تالاب شود، بنابراین همه این آب برای اکو سیستم برکت بوده و قطره ای از آن هدر نرفته است.

رئیس کمیته محیط زیست در کرسی سلامت اجتماعی یونسکوباتشکرازحسین یارمحمودی رییس واعضای انجمن دوستداران میراث فرهنگی ارسنجان، فرمانداری،تشکل زیست محیطی قلات سبزارسنجان،نخبگان علمی وادبی، فرهنگی و…این شهرستان درپایان از ارسنجا نیهای فهیم ودوستدار محیط زیست ارسنجان خصوصاازازفعالان زیست محیطی وتشکلهای دوستدارمیراث وفرهنگ این کهن دیارخواست تابه مسائلی همچون فرونشست زمین، ریزگرد هاوبیابان زدایی،تالابهاودریاچه ها،جنگل کاری ودرختکاری،چشمه هاوقنوات و….بیشترفکر کنندوحساسیت بیشتری داشته باشندوازابزار هنروقلم وتوان وسلایق بانوان وعلاقه مندی خردسالان برای بهبودوضعیت موجودمحیط زیست منطقه خودواستان و کشورشان بیش ازپیش تلاش نمایند.

انتهای پیام/